Ostatnio coraz częściej porzucamy nasze dwa kije i trenujemy slow jogging. Do treningów podchodzimy jednak bardzo ostrożnie ze względu na chorobę Marka. Wiadomo, że aktywność fizyczna pozytywnie wpływa na poziom cukru we krwi i pomaga diabetykom trzymać go w ryzach. W przypadku cukrzycy I typu jest jeszcze mnóstwo rzeczy, na które trzeba zwracać uwagę – w przypadku Marka jest to wątroba. Diagnozy lekarskie nie są jednoznaczne ani też ostateczne, co jest niezwykłym utrudnieniem ponieważ wiemy, że wątroba jest uszkodzona ale nic poza tym. Wyniki krwi są podwyższone i sugerują PSC wątroby ale czy jest to ostateczna diagnoza? Najbliższe lata pokażą.
Z powodu uszkodzenia wątroby lekarze zalecili Markowi (dwa lata temu) zaprzestanie uprawiania sportu a jedyną bezpieczną i dopuszczalną aktywnością okazał się być Nordic Walking.
Na szczęście medycyna idzie do przodu…. W Katowicach powstała nowa klinika – Kardio Klinika Brynów, która jak sama nazwa wskazuje zatrudnia głównie kardiologów ale nie tylko. Są też diabetolodzy, dietetycy i pulmonolodzy. Okazało się, że „przypadek” Marka jest bardzo „ciekawy”, dlatego zdecydowano się poddać go testom wydolnościowym, a następnie badaniom kontrolnym, które miały dać obraz ewentualnie negatywnego wpływu wysiłku fizycznego na pracę wątroby.
Czym jest badanie wydolnościowe?
Dla porównania, możemy wyobrazić sobie test, który ocenia parametry silnika samochodu – moc, maksymalną prędkość, efektywność spalania paliwa.
Podczas ergospirometrii oceniane są wszystkie wskaźniki istotne w treningu biegacza. Badanie zaczynamy od doboru maski. Następnie zakładamy pulsometr oraz uprząż alpinistyczną, która zabezpiecza nas przed upadkiem. Do maski podłączany jest analizator gazów oddechowych. Urządzenie analizuje objętość oddechu i określa skład gazów wdychanych i wydychanych (tlenu i dwutlenku węgla). W trakcie badania monitorowana jest także częstość akcji serca. Badanie przeprowadza się na bieżni ruchomej według protokołu określającego prędkość oraz kąt nachylenia.
Początkowa bieżnia porusza się w tempie marszowym, a docelowa prędkość to 14-16 km/h. Badanie wykonuje się “do odmowy”, czyli momentu, kiedy zawodnik decyduje się przerwać bieg. Co istotne, ergospirometrię wykonuje się pod okiem lekarza, który na bieżąco monitoruje parametry życiowe i czuwa nad bezpieczeństwem.
Z Markiem było podobnie – lekarz co chwilę pytał o samopoczucie oraz bacznie obserwował wskaźnik RER, który kolokwialnie mówiąc, dawał znać czy organizm Marka ma jeszcze siłę by biec.
Jakie są korzyści z badania?
Ergospirometria pozwala na uzyskanie niezwykle cennych informacji na temat wydolności organizmu, a więc funkcji serca, płuc oraz mięśni.
Ważnym parametrem jest maksymalny pułap tlenowy, czyli VO2max. Wskaźnik ten mówi ile nasz organizm jest w stanie pobierać tlenu z otoczenia przy maksymalnym wysiłku.
Maksymalna częstość akcji serca (HRmax).
Wiele osób, które biega opiera swój trening w oparciu o wzoru HRmax = 220 – wiek. Jest to jednak bardzo mało precyzyjne narzędzie nie uwzględniające różnic indywidualnych (np. płeć, budowa, czy skład ciała). Warto zaznaczyć, że ten uproszczony model matematyczny powstał w latach 70. i przeznaczony jest dla pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego.
Badanie ergospirometryczne pozwala na precyzyjne określenie maksymalnej częstości akcji serca.
Próg tlenowy (VT1)
W trakcie ergospirometrii mierzona jest ilość wdychanego tlenu i wydychanego dwutlenku węgla. Na tej podstawie wiemy, jaki typ przemian energetycznych zachodzi w danym momencie w organizmie. Jest to ogromna zaleta badania wydolnościowego, na podstawie którego lekarz jest w stanie określić intensywność wysiłku, przy którym energia powstaje ze spalania tkanki tłuszczowej, kiedy z glukozy w metabolizmie tlenowym, a kiedy z glukozy w przemianach beztlenowych. Ostatni wspomniany punkt (uruchomienie przemian beztlenowych) określany jest progiem tlenowym lub pierwszym progiem wentylacyjnym (VT1) i stanowi kluczowy wskaźnik dla biegacza. Dalszy wysiłek oznacza narastanie przemian beztlenowych, co przejawia się zmęczeniem, a w praktyce nieefektywnym i szkodliwym treningiem wymagającym nawet kilkutygodniowego okresu powrotu do stanu homeostazy.
Wyznaczenie VT1 ma zatem bardzo praktyczny aspekt – jeśli chcesz ukończyć bieg długodystansowy musisz biec z prędkością przed osiągnięciem pierwszego progu wentylacyjnego. Dzięki temu Twój organizm będzie czerpał energię z przemian tlenowych, co pozwoli Ci dłużej wykonywać wysiłek.
Podobnie, jak w przypadku obliczenia HRmax ze wzoru HRmax = 220 – wiek, wyznaczanie zakresów treningowych za pomocą algorytmów matematycznych jest obarczone dużym błędem. Ergospirometria jest natomiast doskonałym narzędziem do określania stref energetycznych. Zapewnia precyzyjne wyniki, które generowane są na podstawie Twojej próby wysiłkowej. Nie będziesz zatem niedotrenowany lub przetrenowany.
Dzięki badaniu ergospirometrycznemu możesz wyznaczyć indywidualny program treningowy w zależności od celu, jaki sobie założysz: spalanie nadmiaru tkanki tłuszczowej, podtrzymanie sprawności fizycznej, przebiegnięcie półmaratonu, a może maratonu.
Możesz określić, kiedy chcesz ćwiczyć, jak jest dla Ciebie najbardziej odpowiedni harmonogram i jaki sport chcesz uprawiać (bieganie, kolarstwo, pływanie, nordic walking)
Kto powinien wykonać badanie?
Ergospirometria to propozycja skierowana do osób, które chciałby poznać i lepiej zrozumieć swój organizmu w kontekście wysiłku fizycznego. Obecnie badanie to staje się coraz bardziej popularne wśród sportowców amatorów i ludzi dbających o swoją kondycję. Testy wydolnościowe są szczególnie pomocne w prowadzeniu mądrego i rozważnego planu treningowego. Pozwalają także na analizę metabolizmu tkanki tłuszczowej i węglowodanów, co ma znaczenie w budowaniu programów dietetyczno-żywieniowych.
Kiedy wykonać badanie?
Do ergospirometrii można podejść na zasadzie ciekawości, w celu uzyskania przekrojowej informacji na temat stanu wydolności organizmu, albo systematycznie, jeśli osoba poważnie przygotowuje się do zawodów sportowych i chce mieć realny obraz swoich postępów. W drugim przypadku ergospirometrię należy powtarzać co około 3 miesiące, aby w pełni kontrolować poziom wytrenowania i optymalizować trening. Strategicznie warto również wykonać badanie przed ważnymi zawodami, aby określić docelową prędkość pozwalającą na pracę organizmu w warunkach metabolizmu tlenowego, a tym samym ukończenie biegu długodystansowy.
Przygotowanie do badania:
-należy być zdrowym i wypoczetym
-nie wykonywać ciężkich treningów 2-3 dni przed badaniem
-zaleca się spożycie lekkostrawnego posiłku około 3-4 godziny przed badaniem. Do testu nie należy przystępować na czczo.
Pamiętaj! Sednem badania ergospirometrycznego jest analiza i interpretacja wyników oraz uzyskanie zaleceń dotyczących treningu. Po prostu! Trenuj z głową!
Śledź naszego bloga bo już wkrótce będziesz mógł wygrać całkowicie darmowe badanie pod opieką lekarza oraz zaleceniami dotyczącymi dalszego treningu!!!!!
#trenujzgłową
